TATA
WANGUN KECAP
Kecap asal (kata dasar) -> dahar.
2. Kecap
randayan (kata berimbuhan) -> daharan.
3. Kecap rejekan
(kata ulang).
a. Dwi lingga
(kecap asal diulang) -> sapu-sapu.
b. Dwi purwa
(engang kahiji diulang) -> sasapu.
c. Trilingga
(3 kecap diulang) -> dar der dor.
4. Kecap kantetan
(kata majemuk) -> panon poè, kacamata.
5. Kecap
wancahan (dipondokeun / dipendekan).
atuh da -> tu
da
nènèng -> nèng
ceuk aing ogè -> ceuk aing
gè
kasèp -> sèp
6. Kecap memet nyaèta
kecap anu asalna tina hiji omongan tuluy di cokot sawatara enggangna nu
dianggep penting. ( sukro, misro, combro, colenak).
Salaki -> salak
sasiki Cileuh -> kecil tapi geuleuh
KECAP
ASAL
1. Jalma 6.
Kolot 11.
Sarè 16. Seuri
2. Budak 7.
Loba 12.
Luncat 17. Lumpat
3. Imah 8.
Nyaho 13.
Diuk 18. Tulis
4. Hareup 9.
Dahar 14.
Labuh 19. Tempo
5. Dulur 10.
Ceurik 15.
Datang 20. Sèpak
KECAP
RUNDAYAN
Kanyahoan, tempoan, lobaan, tulisan, balageur,
palinteur, diserat, pangnyeratkeun, daharan, sasarè, jalmana, careurik, diukan.
KECAP
REJEKAN
1. Dwi lingga :
Motor – motor, mobil – mobil, jalma – jalma, lumpat
– lumpat, tulis – tulis, tempo – tempo, diuk – diuk, imah – imah, jalan –
jalan, sapu – sapu.
2. Dwi purwa :
Sasapu, jajalma,lulumpat, tutulis, tetmpo, didiu,
iimah, jajalan, sasapu
3. Trilingga :
Nyaeta kecap anu di ulagtilu kali, tuir di obah
vocalna, contohna, dag- dig-dug, cas- ces- cos
TATAWANGUN
KECAP
Wangun kecap aya 6 rupa, nyaèta :
1. Kecap
asal.
5. Kecap kantetan.
2. Kecap rundayan.
6. Kecap wancahan.
3. Kecap
rejekan.
7. Kecap memet.
4. Kecap Asal
1. Kecap asal,
Nyaèta kecap nu teu acan diropa wangunanana. Atawa kecap weuteuh anu henteu
dirarangkeun.
Contona : sangu, lumpat, bodas, jalma, kuda, dst.
2. Kecap
Rundayan, Nyaèta kecap anu make rarangkèn, kabèhna aya 4 rupa :
a. Rarangkèn
hareup (prefiks) :
n, m, ny, ng, pa, pi, pang, sa, si, ti, ka, nang,
ba, nyang, pra, pri, per, pada, para, silih, barang.
b. Rarangèn
Tengah (infiks) :
al, ar, um, in. conto : lumpat (al) -> lalumpat.
c. Rarangèn
Tukang (sufiks) :
an, eun, ing, keun, na, ning, a, i. conto : ukur
(an) -> ukuran.
d. Campuran
(kombinasi)
1. Prefiks jeung
infiks :
Ba jeung al, ba jeung ar, di jeung al, ka jeung ar,
mi jeung ar/al, pa jeung ar/al, pada jeung ar/al, pi jeung ar/al, ti jeung
ar/al, ting jeung ar/al.
Contona : ba jeung al ( layar ) -> balayar.
2. Prefiks jeung
sufiks :
A jeung an, di jeung an, ka jeung an, nang jeung
an, pa jeung an, mang jeung an, pi jeung an, sa jeung an, si jeung an, silih
jeung an/pang, pada jeung eun, sa jeung eun/keun, di jeung keun, ka jeung keun.
3. Infiks jeung
sufiks :
ar/al jeung an/eun/keun, in jeung an.
Conto : ar jeung an (bikeun) -> barikeunan.
4. Prefiks jeung
infiks jeung sufiks (nunjukeun loba) :
Di + ar/al + an, di + ar/al + keun, ka + ar/al +
keun, pang + eun + na, pang + ar/al + na.
Contona : pang + ar + na (beresih) ->
pangberesihna.
5. Simulfiks
(afiks anu bareng jeung kecap asal).
Contona : pi jeung eun (bapa) -> pibapaeun.
Pang/mang jeung keung (gambar) ->
panggambarkeun.
3. Kecap Rejekan
a. Dwi purwa
Dwi purwa asal kecapna tina dwi : dua : purwa :
mimiti : hartina enggang nu mimiti. Diucapkeun 2x.
Conto : cabok -> cacobok, tajong -> tatajong.
b. Dwi lingga
Dwi lingga nyaèta nu dirajek segemblengna kecap,
aya anu robah, aya oge anu teu robah sorana. Nu teu robah suarana disebut dwi
murni, nu robah sorana disebut dwi reka.
1. Dwi murni,
contona :
a. Nuduhkuen
loba : bangku – bangku, jalma – jalma.
b. Rupa – rupa,
saruna sifatnya : amit – amit, pait – pait.
2. Dwi reka,
contona :
a. Nuduhkeun
rupa – rupa : unak – anik, tulang – taleng.
b. Nuduhkeun
leuwih hiji : jul – jol, cug – ceg, sur – sor.
3. Dwi sasana,
contona :
Pudigdug, pudugdug, akikik, cakakak, dsb.
4. KECAP ASAL
1. Jalma
6. Seuri
2. Budak 7.
Sarè
3. Loba 8.
Batur
4. Dahar
9. Lumpat
5. Tulis 10.
Ceurik
KECAP RUNDAYAN
1. Baturan
6. Ukuran 11.
Lobaan
2. Diluhur 7.
Ngabaca 12. Diukan
3. Tulisan 8.
Kasapu 13. Daratang
4. Katajong 9.
Sabodas 14. Paratamu
5. Lalumpat 10.
Labuhan 15. Coretan
DWI MURNI
1. Jalma –
jalma
6. Manis – manis
2. Meja –
meja
7. Piker – piker
3. Sapu –
sapu 8.
Siku – siku
4. Nini –
nini 9.
Kuda – kuda
5. Amis –
amis 10.
Pait – pait
DWI REKA
1. Unak –
unik
6. Bulak –
balik 11.
Tulas – tulis
2. Sur –
sor 7.
Gurang – goring 12. Gunta – ganti
3. Jul
–jol
8. Tulang – taleng 13.
Tual – toel
4. Curat –
coret 9.
Cug –
ceg
14. Geura – geuri
5. Seura –
seuri 10.
Kucap – kiceup 15. Geulas – geulis
DWI SASANA
1. Pudugdug 6.
Cekikik
2. Celeketeuk
7. Pudigdug
3. Bulukusumuk 8.
Wakakak
4. Bulukuduk
9. Cikikik
5. Cekakak 10.
Cakokok
KANTETAN
1. Panon
peè
6. Kacang ijo
2. Kaca
panon 7.
Baju koko
3. Sapu
tangan
8. Jam tangan
4. Buku
tulis
9. Calana pendek
5. Kacang
panjang 10. Mèja ijo
DWI PURWA
1. Cacobok 6.
Sesepak 11. Jajalma
2. Tatajong
7. Cocokot 12.
Dadahar
3. Sasapu 8.
Babalik 13. Luluncat
4. Tutulis
9. Kakasep 14. Babajuan
5. Cocorèt 10.
Bèbèja 15. Babaturan
TRILINGGA
1. Crang-creng-crong 6.
Has-hes-hos
2. Bag-big-bug
7. Brat-bret-brot
3. Dar-der-dor 8.
Lang-ling-lung
4. Crat-cret-crot 9.
Hah-heh-hoh
5. Dag-dig-dug 10.
Tang-ting-tung
WANCAHAN
1. Geulis ->
lis 6.
Tètèh -> tèh
2. Kasèp ->
sèp 7.
Abah -> bah
3. Nènèng ->
nèng 8. Umi -> mi
4. Ujang ->
jang 9.
Aki -> ki
5. Mamang ->
mang 10. Nini -> ni
KECAP MEMET
1. Cireng ->
aci
digoreng 6.
Cilok -> aci dicolok
2. Cimol ->
aci
dimolek 7.
Combro -> oncom dijero
3. Piscok ->
pisang
coklat 8.
Colenak -> dicocol enak
4. Sukro ->
su’uk dijero 9.
Misro -> amis dijero
5. Nasgor ->
nasi digoreng 10. Cilung
-> aci digulung
Tidak ada komentar:
Posting Komentar